Dodano: 19.05.2017

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca spożywanie co najmniej 400 g warzyw i owoców w ciągu dnia, podzielonych na 5 porcji. Czy to dużo? Jedna porcja to np. średniej wielości jabłko lub marchewka. Dodając więc do każdego z 5 posiłków warzywa i owoce, dostarczenie odpowiedniej ilości nie powinno stanowić problemu. Czasami jednak może to być trudne i niewygodne. Niejednokrotnie w gabinecie mówicie o tym, że np. pomarańcza jedzona w pracy to nie najlepszy pomysł – ciężko obrać i można się ubrudzić, a banan po połowie dnia spędzonego w torbie mięknie i czernieje. Z pomocą przychodzą nam soki – wygodne opakowanie, gotowe do spożycia w każdej chwili i nie wymagają obierania. 🙂 Pamiętajmy jednak, że mogą one zastąpić tylko jedną z pięciu sugerowanych porcji warzyw i owoców.

W Polsce spożycie soków ciągle wzrasta i w 2015 r. wynosiło 13 l na osobę na rok, czyli około 1 szklankę (200 ml) co 5 dni. W naszym kraju największą popularnością cieszy się sok pomarańczowy oraz jabłkowy. Coraz częściej sięgamy też po soki warzywne, w tym marchwiowy oraz wieloowocowe.

Półki sklepowe uginają się pod ciężarem setek kolorowych kartonów i butelek, a producenci co roku wprowadzają na rynek nowe kompozycje smakowe.

Zastanawiając się nad wyborem, w głowie rodzi nam się szereg pytań: dlaczego różnice cenowe między sokami są takie duże? szukać go na regale czy w lodówce? lepszy w kartonie czy butelce? Wszelkie wątpliwości dotyczące tego produktu, postaramy się rozwiać w tym poradniku.

Zacznijmy od tego czym właściwie sok jest. Według definicji sok to produkt otrzymany z jednego lub większej ilości gatunków zdrowych, dojrzałych, świeżych lub schłodzonych owoców. Posiada barwę, smak i zapach charakterystyczny dla soku z owoców, z których jest otrzymany. Do soku owocowego można dodać miazgę i komórki miąższu, które były uprzednio oddzielone.

Co ważne do soku nie wolno dodawać barwników, konserwantów oraz aromatów innych niż uzyskanych w procesie zagęszczania, można za to wzbogacić je w witaminy i składniki mineralne.

Zgodnie z decyzja Parlamentu Europejskiego z 2011 roku do soków zabronione jest dodawanie cukru!

Jak dzielimy soki?

• rodzaj surowca:
  • owocowe
  • owocowo-warzywne
  • warzywne

    Soki owocowe zawierają sporo cukru, nie powinny być więc spożywane w nadmiarze. Warzywne cechuje natomiast niska kaloryczność np. szklanka soku pomidorowego to tylko 26 kcal. Dbając o naszą sylwetkę starajmy się wybierać te drugie lub produkty mieszane warzywno-owocowe.

• rodzaj półproduktu:
  • bezpośrednio wyciśnięte
  • odtworzone z soku zagęszczonego

    Tzw soki bezpośrednie, nie wytworzone z koncentratu cechuje najwyższa wartość odżywcza. Odpowiednio przechowywane nie tracą większości witamin i składników mineralnych zawartych w owocach czy warzywach i dlatego właśnie je polecamy.

• obróbka termiczna:
  • niepasteryzowane
  • tzw jednodniowe
  • pasteryzowane.

    Soki nie poddane pasteryzacji cechuje krótki termin przydatności do spożycia. Nie są utrwalone żadną metodą termiczną, aby więc zachować świeżość należy je przechowywać w warunkach chłodniczych. W ostatnich latach ich popularność rośnie, co bardzo nas cieszy, ponieważ są one bogactwem witamin. Dostępne są najczęściej w małych butelkach, a ich jedyną wada jest dość wysoka cena. Pamiętajmy jednak o tym, że płacimy tutaj za wysoką jakość produktu, co z pewnością doceni nasz organizm.

• wygląd i konsystencja:
  • naturalnie mętne
  • klarowne
  • przecierowe

    Nie bójmy się soku który „rozwarstwił się” w butelce – jest to naturalny proces. Wystarczy wstrząsnąć i jest gotowy do wypicia! Soki naturalnie mętne i przecierowe nie zostały poddane klarowaniu czy filtracji przez co zawierają miąższ. Dostarczają one bioaktywnych składników, takich jak: pektyny, karotenoidy czy dobroczynny błonnik.

Różnice między sokiem a napojem, sokiem a nektarem

Poza sokami, które składają się w 100% z owoców na rynku dostępnych mamy również sporo innych produktów sokowniczych. Są one mniej wartościowe, przez co zdecydowanie tańsze. Powinniśmy ich unikać.

Do tej grupy należą:

• nektary: zawierają od 25 do 100% przecieru owocowego lub warzywnego; pozostałą część stanowi woda, a często także cukier lub miód. Nie znajdziemy w nich natomiast barwników czy konserwantów.
• napoje: minimalna ilość soku lub przecieru jaki znajdziemy w tym produkcie to 20%; reszta to woda oraz dodatki wzmacniające smak, zapach czy kolor napoju. Napoje nie dostarczają zbyt wielu wartości odżywczych, często natomiast są produktami wysokokalorycznymi.

Podsumowując, jeśli nie posiadamy sokowirówki czy wyciskarki do soków, dzięki którym możemy sami przyrządzić najbardziej wartościowy i świeży produkt, postarajmy się znaleźć sok 100%, który będzie:

• bezpośredni,
• niepasteryzowany,
• naturalnie mętny,
• przechowywany w lodówce.

W Polsce nad jakością soków czuwa Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) i powołany przez nią Dobrowolny System Kontroli soków i nektarów (DSK). Zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej http://www.kups.org.pl/konsumenci gdzie znajdziemy mnóstwo ciekawych informacji na temat tego produktu.